Türkmenistanyň Jenaýat Kodeksiniň 164-nji maddasyna laýyklykda, ýurduň çäginde pornografik häsiýetli zatlary taýýarlanlar we olary ýaýradanlar gönüden-göni jenaýat jogapkärçiligine çekilýärler.
Jenaýat Kodeksiniň 164-nji maddasynda bellenilişi ýaly, pornografik çap neşirlerini we gaýry zatlary görkezmek ýa-da ýaýratmak maksady bilen taýýarlana, şeýle hem şolary görkezene, söwdasyny edene ýa-da başga hili ýaýradana zähmete hak tölemegiň ortaça aýlyk möçberiniň ýigrimisinden kyrkysyna çenli bolan möçberde jerime salynýar ýa-da iki ýyla çenli düzediş işlerinde işletmek jezasy berilýär.
Eger şonuň ýaly etmişler gaýtadan, guramaçylykly topar ýa-da jenaýatçylykly bileleşik tarapyndan edilse, munuň üçin emlägini muzdsuz alyp ýa-da muzdsuz alman, bäş ýyla çenli azatlykdan mahrum etmek jezasy berilýär.
Kanun kagyz ýüzünde däl
Pornografiýanyň garşysyna Türkmenistanda uly göreş çäreleri alnyp barylýar. Özi hem Saparmyrat Nyýazowyň prezidentlik eden zamanasy bilen deňeşdireniňde, häzirki döwlet ýolbaşçysynyň döwründe bu meselede hiç hili eglişik edilmeýär.
Hukuk goraýjy edaralary tarapyndan ýurduň çäginde hereket edýän hususy wideo, CD-DVD dükanlarynda wagtal-wagtal barlag işleri geçirilip durulýar. Şeýle barlaglarda pornografik häsiýetli diskler ýüze çykarylanda dükan eýeleriniň jenaýat jogapkärçiligine çekilýändigine az duşulmaýar.
Pornografiýa babatda berk çäreleriň görülmeginiň netijesinde CD-DVD dükanlarynda pornografiýa şekilli wideolara duşmak asla mümkin däl.
Kanunyň berkdigine garamazdan...
Pornografiýa häsiýetli zatlaryň ýaýradylmagyna hökümet tarapyndan ýowuz çäreleriň görülýändigine garamazdan, ýurduň ýaşaýjylary çanak antennalary arkaly pornowideolary görmekde hiç hili päsgelçilik çekmeýärler. Paýtagtyň «100 fontan» diýlip atlandyrylýan bazarynda garakçylyk ýoly bilen dürli tölegli kanallaryň, şol sanda pornokanallaryň kartalary elýeter bahadan satylýar.
Bulardan başga-da, ýaşlaryň arasynda, hususan-da orta mekdepleriň ýokary klas okuwçylarynyň arasynda telefon arkaly pornowideolara tomaşa etmeklik giňden ýaýran. Mekdep okuwçylarynyň aglabasynyň telefonlarynda pornoşekilli wideolara duş gelmek bolýar.
Mobil telefonlary arkaly wejera filmleriň mekdep okuwçylarynyň arasynda giňden ýaýramagy ýaşlara juda ýaramaz täsir edýändigine mekdeplerde ýüz berýän wakalar şaýatlyk edýär. Ýakynda Ruhabat etrabyndaky mekdepleriň birinde 9-10-njy klas okuwçy gyzlaryň birbada bäşisiniň göwreli bolmagy bilen bagly waka ýüze çykdy. Şeýle wakalar ýurduň beýleki mekdeplerinde hem yzygiderli ýüze çykyp dur.
Şunuň ýaly ýagdaýlaryň köp ýüze çykýandygy sebäpli, ýurduň Bilim ministrligi tarapyndan her bir mekdepde gyzlar klubuny döretmeklik ýola goýuldy. Bu klubyň maksady gyzlara asyllylyk, edeplilik, ters ýola düşmezlik barada öwüt-ündew işlerini yzygiderli düşündirip durmakdan ybarat bolmaly.
Emma mekdep mugallymlarynyň işden soň döwlet çärelerine yzygiderli sürlüp durulmagy olarda gyzlar klubyny göwnemakul ýöretmeklik höwesi düýbünden aýrylýar. Käbir mekdeplerde gyzlar klubunyň işleri diňe formal taýdan ýöredilýär.
Türkmençe pornografiýa
Ýaşlaryň mobil telefonlary arkaly tomaşa edýän pornofilmleriniň aglabasy daşary ýurtlarda düşürilen. Ýöne olaryň arasynda türkmenleriň gatnaşmagynda düşürilenine hem duş gelinýär. Hususan-da, şeýle şekillerde mekdep okuwçylarynyň gatnaşmagyndaky pornowideolara duş gelinýär. Olaryň aglabasy mobil telefony arkaly wideo düşürilen.
Türkmen pornofilmlerinde düşen türkmenistanlylara hukuk goraýjy edaralarynyň işgärleri tarapyndan berk çäre görülýär. Olaryň köpüsi ýörite yzarlanylyp, tapylyp, jenaýat jogapkärçiligine çekilýärler. Hukuk goraýjy edaralarynyň işgärleri diňe bir pornowidony düşüreni däl, eýsem şonda düşenleri hem jogapkärçilige çekýärler.
Türkmenistanda ahlaksyzlylyga garşy göreş çäreleri käbir ýagdaýlara çapraz hem gelýär. Bir görseň, CD-DVD dükanlarynda pornowideolary satan dükan eýelerini jenaýat jogapkärçiligine çekýärler, pornowideolarda düşen türkmenistanlylara berk çäre görýärler, emma ýurtda jelepçilige garşy welin ýokary derejede iş alnyp barylmaýar.
Paýtagtyň «100 fontan» diýlip atlandyrylýan bazarynyň çäklerinde, myhmanhanalaryň öňünde günüň islendik wagtynda bozuk zenanlarynyň hyzmatyndan peýdalanyp bolýar. Özi hem bu babatda hukuk goraýjy edaralar hiç bir çäre görmeýäne meňzeýär.
Ýerli habarçynyň maglumatlary esasynda taýýarlandy.
Jenaýat Kodeksiniň 164-nji maddasynda bellenilişi ýaly, pornografik çap neşirlerini we gaýry zatlary görkezmek ýa-da ýaýratmak maksady bilen taýýarlana, şeýle hem şolary görkezene, söwdasyny edene ýa-da başga hili ýaýradana zähmete hak tölemegiň ortaça aýlyk möçberiniň ýigrimisinden kyrkysyna çenli bolan möçberde jerime salynýar ýa-da iki ýyla çenli düzediş işlerinde işletmek jezasy berilýär.
Eger şonuň ýaly etmişler gaýtadan, guramaçylykly topar ýa-da jenaýatçylykly bileleşik tarapyndan edilse, munuň üçin emlägini muzdsuz alyp ýa-da muzdsuz alman, bäş ýyla çenli azatlykdan mahrum etmek jezasy berilýär.
Kanun kagyz ýüzünde däl
Pornografiýanyň garşysyna Türkmenistanda uly göreş çäreleri alnyp barylýar. Özi hem Saparmyrat Nyýazowyň prezidentlik eden zamanasy bilen deňeşdireniňde, häzirki döwlet ýolbaşçysynyň döwründe bu meselede hiç hili eglişik edilmeýär.
Hukuk goraýjy edaralary tarapyndan ýurduň çäginde hereket edýän hususy wideo, CD-DVD dükanlarynda wagtal-wagtal barlag işleri geçirilip durulýar. Şeýle barlaglarda pornografik häsiýetli diskler ýüze çykarylanda dükan eýeleriniň jenaýat jogapkärçiligine çekilýändigine az duşulmaýar.
Pornografiýa babatda berk çäreleriň görülmeginiň netijesinde CD-DVD dükanlarynda pornografiýa şekilli wideolara duşmak asla mümkin däl.
Kanunyň berkdigine garamazdan...
Pornografiýa häsiýetli zatlaryň ýaýradylmagyna hökümet tarapyndan ýowuz çäreleriň görülýändigine garamazdan, ýurduň ýaşaýjylary çanak antennalary arkaly pornowideolary görmekde hiç hili päsgelçilik çekmeýärler. Paýtagtyň «100 fontan» diýlip atlandyrylýan bazarynda garakçylyk ýoly bilen dürli tölegli kanallaryň, şol sanda pornokanallaryň kartalary elýeter bahadan satylýar.
Bulardan başga-da, ýaşlaryň arasynda, hususan-da orta mekdepleriň ýokary klas okuwçylarynyň arasynda telefon arkaly pornowideolara tomaşa etmeklik giňden ýaýran. Mekdep okuwçylarynyň aglabasynyň telefonlarynda pornoşekilli wideolara duş gelmek bolýar.
Mobil telefonlary arkaly wejera filmleriň mekdep okuwçylarynyň arasynda giňden ýaýramagy ýaşlara juda ýaramaz täsir edýändigine mekdeplerde ýüz berýän wakalar şaýatlyk edýär. Ýakynda Ruhabat etrabyndaky mekdepleriň birinde 9-10-njy klas okuwçy gyzlaryň birbada bäşisiniň göwreli bolmagy bilen bagly waka ýüze çykdy. Şeýle wakalar ýurduň beýleki mekdeplerinde hem yzygiderli ýüze çykyp dur.
Şunuň ýaly ýagdaýlaryň köp ýüze çykýandygy sebäpli, ýurduň Bilim ministrligi tarapyndan her bir mekdepde gyzlar klubuny döretmeklik ýola goýuldy. Bu klubyň maksady gyzlara asyllylyk, edeplilik, ters ýola düşmezlik barada öwüt-ündew işlerini yzygiderli düşündirip durmakdan ybarat bolmaly.
Emma mekdep mugallymlarynyň işden soň döwlet çärelerine yzygiderli sürlüp durulmagy olarda gyzlar klubyny göwnemakul ýöretmeklik höwesi düýbünden aýrylýar. Käbir mekdeplerde gyzlar klubunyň işleri diňe formal taýdan ýöredilýär.
Türkmençe pornografiýa
Ýaşlaryň mobil telefonlary arkaly tomaşa edýän pornofilmleriniň aglabasy daşary ýurtlarda düşürilen. Ýöne olaryň arasynda türkmenleriň gatnaşmagynda düşürilenine hem duş gelinýär. Hususan-da, şeýle şekillerde mekdep okuwçylarynyň gatnaşmagyndaky pornowideolara duş gelinýär. Olaryň aglabasy mobil telefony arkaly wideo düşürilen.
Türkmen pornofilmlerinde düşen türkmenistanlylara hukuk goraýjy edaralarynyň işgärleri tarapyndan berk çäre görülýär. Olaryň köpüsi ýörite yzarlanylyp, tapylyp, jenaýat jogapkärçiligine çekilýärler. Hukuk goraýjy edaralarynyň işgärleri diňe bir pornowidony düşüreni däl, eýsem şonda düşenleri hem jogapkärçilige çekýärler.
Türkmenistanda ahlaksyzlylyga garşy göreş çäreleri käbir ýagdaýlara çapraz hem gelýär. Bir görseň, CD-DVD dükanlarynda pornowideolary satan dükan eýelerini jenaýat jogapkärçiligine çekýärler, pornowideolarda düşen türkmenistanlylara berk çäre görýärler, emma ýurtda jelepçilige garşy welin ýokary derejede iş alnyp barylmaýar.
Paýtagtyň «100 fontan» diýlip atlandyrylýan bazarynyň çäklerinde, myhmanhanalaryň öňünde günüň islendik wagtynda bozuk zenanlarynyň hyzmatyndan peýdalanyp bolýar. Özi hem bu babatda hukuk goraýjy edaralar hiç bir çäre görmeýäne meňzeýär.
Ýerli habarçynyň maglumatlary esasynda taýýarlandy.