Türkmenistanda dowam edýän ýiti ykdysady kynçylyklaryň, azyk gytçylygynyň we gymmatçylygynyň arasynda, balkanly eneler döwlet tarapyndan çagalara berilýän kömek pulunyň juda azlygyndan şikaýat edýärler. Olar bu puluň bazar sebedine düýbünden kybapdaş gelmeýändigini aýdyp, oňa bir guty emeli süýt hem satyn alyp bolmaýandygyny belleýärler. Bu aralykda, barha güýçlenýän koronawirus aladalary sebäpli girizilen hereket çäklendirmeleriniň arasynda, bazarlarda käbir azyk harytlarynyň bahasy has-da gymmatlaýar. Bu ýagdaýlar barada Azatlyk Radiosynyň habarçylary Balkandan we Aşgabatdan habar berýärler.
“Çaga berilýän “NAN” atly emeli süýdüň bir gutusy 580 manat. Bu bir çaganyň ýarym aýyna ýetýär. Çaga berilýän kömek pulunyň möçberi bolsa 200 manat. Bir ene çagasyna 15 gün iýer ýaly goşmaça iýmit satyn almak üçin üç aýlyk kömek puluny bir gezekde almaly bolýar. Bu iň arzan çaga iýmiti – emeli süýt bolup durýar” diýip, balkanly ene anonimlik şertinde 10-njy sentýabrda habarçymyza gürrüň berdi.
Habarçymyz bilen söhbetdeş bolan balkanly lukmanlaryň birnäçesi soňky ýyllarda ýitileşen azyk ýeter-ýetmezçiligi sebäpli çagaly eneleriň tas 70%-ne golaýynyň süýdüniň ýokdugyny ýa-da ir süýtden kesilýändigini aýtdylar.
Türkmen hökümeti ýurtda eneleriň we çagalaryň saglygyny goramak, olaryň sagdyn iýmitlenmegi, abadan hem-de bagtly durmuşda ýaşamagy üçin ähli şertleriň döredilendigini gaýtalaýar. Çagaly enelere berilýän kömek puly we onuň her ýyl 10% ýokarlandyrylmagy muňa mysal hökmünde görkezilýär.
Ýöne synçylaryň ençemesi kömek pullarynyň ujypsyz ýokarlanmagynyň çagaly eneleriň bazar sebedine uly bir goşant goşmaýandygyny aýdýar. Olar ýurtdaky ykdysady kynçylyklaryň maliýe pudagyna uly zarba urandygyny, hususy söwdada harytlaryň, şol sanda azyk we senagat önümleriniň bahalarynyň aşa ýokarlanmagyna getirendigini aýdýarlar.
“Häzirki wagt çagalar üçin niýetlenen bir gezeklik arlyklar, ýagny bir guty “Pampers” 260 manada barabar. Bu bir çaganyň iki hepdesine ýetýär. Hakykatda bir çaganyň bir aýlyk emeli süýdüniň we arlygynyň bahasy onuň 6 aýlyk kömek puluna deň bolýar” diýip, balkanly ene aýtdy.
Habarçymyz bilen söhbetdeş bolan eneler özlerine berilýän kömek pulunyň mukdarynyň iň bolmanda iki guty emeli süýt we bir guty “Pampers” almana ýeter ýaly bolmagyny arzuw edýändiklerini aýdýarlar.
Bu aralykda, Aşgabatdaky habarçymyz barha güýçlenýän koronawirus aladalary sebäpli girizilen hereket çäklendirmeleriniň arasynda, bazarlarda käbir azyk harytlarynyň gytalýandygyny, käbirleriniň bahasynyň ýokarlanýandygyny habar berýär.
“Mundan ozal Ahal welaýatynyň oba ýaşaýjylary dürli azyk harytlaryny, şol sanda süýt-gatyk önümlerini paýtagta getirip, bazarlaryň golaýynda ýa-da köp gatly jaýlaryň howlularynda satýardylar. Ýöne şu aýyň başynda girizilen hereket çäklendirmeleri sebäpli döwlet belgisi Ahal welaýatyna degişli bolan ulaglar Aşgabada goýberilmeýär. Şol sebäpli Ahalyň oba ýaşaýjylary öz harytlaryny Aşgabatda satyp bilmeýär” diýip, efirde atlandyrylmasyzlygyny soran ýerli ýaşaýjy habarçymyza gürrüň berdi.
Habarçymyz häzirki wagtda oba ýerlerinden getirilip satylýan süýt, gatyk we ýumurtga ýaly önümleriň gytçylygynyň emele gelendigini, olaryň bahalarynyň hem gymmatlaýandygyny aýdýar.
“Ahalyň Ak bugdaý etrabyndan getirilip satylýan bir litr gaplanmadyk süýdüň bahasy 8 manada ýetdi” diýip, aşgabatly ýaşaýjy belledi.
Ýatlatsak, şu aýyň başynda habarçymyz paýtagtyň polisiýasynyň Aşgabadyň töwereginde ýerleşýän Ahal welaýatynda hasaba alnan belgili ulaglary saklap, olardan şäherden çykmagy talap edýändigini habar berdi.
Bu aralykda, habarçymyz paýtagtyň käbir döwlet dükanlarynda gyt azyk harydyna öwrülen - çöregiň satuwa çykarylandygyny, ýöne onuň gysga wagtda satylyp gutarandygyny habar berdi.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň gizlinligini doly kepillendirýär.
